Seyyid Seyfullah Kâsım Efendi Rahmetullahi aleyh Hayatı
İstanbul'un büyük velîlerinden. İsmi, Seyfullah Kâsım bin Nizâmüddîn'dir. Doğum târihi belli değildir. 1601 (H.1010) senesinde İstanbul'da vefât etti. Kabri, Silivrikapı'ya giden caddenin sağ tarafındaki sed üzerindedir. Kabrin üzeri açık olup, etrâfı parmaklıkla çevrilidir.
Babası, Seyfullah Kâsım Efendi'yi, iyi edeb ve terbiye olması için Ümmi Sinân hazretlerine teslim etti. Seyyid Kâsım Efendi, onun yanında zâhirî ve bâtınî ilimleri öğrendi. Ümmi Sinân hazretlerinden icâzet aldı. Yüksek mânevî mertebelere ve kemâle kavuştu. Babası da evliyânın büyüklerinden idi.
Seyyid Seyfullah Efendi birçok eser yazdı. Yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır: 1) Mi'râcülMü'min, 2) ÂdâbülMenâzil, 3) CâmiulAvârif ve Ma'denülMe'ârif, 4) Silsilei Tarîkat, 5) Miftâhı Vahdeti Vücûd, 6) EsrârulÂrifiyye, 7) Silsilei Nebeviyye, 8) Silsilei Nesebiyye, 9) Etvârı Seb'a, 10) SeyrüsSülûk, 11) Dîvân. Ayrıca Resûlullah efendimizin Ehli beytini medheden çok şiirleri vardır. Eserlerinin hepsi bir kitapta basılmıştır.
Bir beyti:
Nân için medh eyleme nâdânı, Nâdânlık budur. Hayberi nefsin helâk et, fiâhı merdânlık budur.
Açıklaması: Bir lokma ekmek için karşındaki câhil adamı methetmeye kalkma. Çünkü asıl câhillik budur. Elinden geliyorsa nefsini yen. İrâdene sâhip ol. İşte asıl mertlik de böyle olur.
Meşhûr bir ilâhîsi:
Bu aşk bahrı ummandır Buna hadd ü kenâr olmaz Delîlim sırrı Kur'ân'dır Bunu bilende âr olmaz
Eğer âşık isen yâra Sakın aldanma ağyâra, Düş İbrâhim gibi nâra, Bu gülşende yanar olmaz.
Kıyamazsan başa, câna, Irak dur girme meydâna, Bu meydânda nice başlar, Kesilir hiç sorar olmaz.
Hak ile hak olanlara, Kendi özün bilenlere, Dost yolunda ölenlere, Kan behâsı dînâr olmaz.
Bak şu Mansûr'un işine Halkı üşürmüş başına Ene'lHakk'ın firâşına Düşenlere tîmâr olmaz.
Seyfullah sözünde mestdür. Şeyhinden aldığı destdür Dîvâne râ kalem nîstdür (yokluk) Ne söylese kanar olmaz.
Babası, Seyfullah Kâsım Efendi'yi, iyi edeb ve terbiye olması için Ümmi Sinân hazretlerine teslim etti. Seyyid Kâsım Efendi, onun yanında zâhirî ve bâtınî ilimleri öğrendi. Ümmi Sinân hazretlerinden icâzet aldı. Yüksek mânevî mertebelere ve kemâle kavuştu. Babası da evliyânın büyüklerinden idi.
Seyyid Seyfullah Efendi birçok eser yazdı. Yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır: 1) Mi'râcülMü'min, 2) ÂdâbülMenâzil, 3) CâmiulAvârif ve Ma'denülMe'ârif, 4) Silsilei Tarîkat, 5) Miftâhı Vahdeti Vücûd, 6) EsrârulÂrifiyye, 7) Silsilei Nebeviyye, 8) Silsilei Nesebiyye, 9) Etvârı Seb'a, 10) SeyrüsSülûk, 11) Dîvân. Ayrıca Resûlullah efendimizin Ehli beytini medheden çok şiirleri vardır. Eserlerinin hepsi bir kitapta basılmıştır.
Bir beyti:
Nân için medh eyleme nâdânı, Nâdânlık budur. Hayberi nefsin helâk et, fiâhı merdânlık budur.
Açıklaması: Bir lokma ekmek için karşındaki câhil adamı methetmeye kalkma. Çünkü asıl câhillik budur. Elinden geliyorsa nefsini yen. İrâdene sâhip ol. İşte asıl mertlik de böyle olur.
Meşhûr bir ilâhîsi:
Bu aşk bahrı ummandır Buna hadd ü kenâr olmaz Delîlim sırrı Kur'ân'dır Bunu bilende âr olmaz
Eğer âşık isen yâra Sakın aldanma ağyâra, Düş İbrâhim gibi nâra, Bu gülşende yanar olmaz.
Kıyamazsan başa, câna, Irak dur girme meydâna, Bu meydânda nice başlar, Kesilir hiç sorar olmaz.
Hak ile hak olanlara, Kendi özün bilenlere, Dost yolunda ölenlere, Kan behâsı dînâr olmaz.
Bak şu Mansûr'un işine Halkı üşürmüş başına Ene'lHakk'ın firâşına Düşenlere tîmâr olmaz.
Seyfullah sözünde mestdür. Şeyhinden aldığı destdür Dîvâne râ kalem nîstdür (yokluk) Ne söylese kanar olmaz.
Seyyid Seyfullah Kâsım Efendi Rahmetullahi aleyh Menkıbeleri
KİMSEYE SÖYLEME
Seyyid Seyfullah Efendi, CâmiulAvârif adlı eserinde kendisi şöyle anlatır: "Merhûm babamla berâber hacca gitmiştim. Mahfelin (devenin üzerinde, insanların oturduğu yerin) bir tarafına babam, diğer tarafına da ben binmiştim. Uzun bir yolculuktan sonra Medînei münevvere ve Mekkei mükerreme topraklarına yaklaşıyorduk. Bir ara babam bana; "Oğlum! Gözünü aç! Hacılar arasında Allahü teâlânın ne makbûl kulları varmış." buyurunca, ben gökyüzüne doğru baktım. Bu sırada Beytullah'ın izzeti ile gökyüzünde durmakta olduğunu gördüm. Biz yürüdükçe, o da yürüyordu. Medînei münevvereye gelince çadırlarımızı kurduk. Gece yarısı olunca babam çadırdan dışarı çıktı. Ben de merâk edip, peşine düştüm. Babam abdest alıp, Ravdai mutahheraya vardı. Resûlullah efendimizin Hücrei seâdetlerinin kapısından içeri girdi. Yüzünü orada toprağa sürmek isterken, birden Hücrei seâdetten Resûlullah efendimizin; "Bana gel oğlum." sözlerini duydu. Bu manzara karşısında çok heyecanlanmıştım. Bu sırada babam Hücrei seâdetten çıkınca beni gördü. "Bana birşey söylemeden niçin peşimden geldin? Sakın, bu hâli kimseye söyleme." dedi."
Seyyid Seyfullah Efendi, CâmiulAvârif adlı eserinde kendisi şöyle anlatır: "Merhûm babamla berâber hacca gitmiştim. Mahfelin (devenin üzerinde, insanların oturduğu yerin) bir tarafına babam, diğer tarafına da ben binmiştim. Uzun bir yolculuktan sonra Medînei münevvere ve Mekkei mükerreme topraklarına yaklaşıyorduk. Bir ara babam bana; "Oğlum! Gözünü aç! Hacılar arasında Allahü teâlânın ne makbûl kulları varmış." buyurunca, ben gökyüzüne doğru baktım. Bu sırada Beytullah'ın izzeti ile gökyüzünde durmakta olduğunu gördüm. Biz yürüdükçe, o da yürüyordu. Medînei münevvereye gelince çadırlarımızı kurduk. Gece yarısı olunca babam çadırdan dışarı çıktı. Ben de merâk edip, peşine düştüm. Babam abdest alıp, Ravdai mutahheraya vardı. Resûlullah efendimizin Hücrei seâdetlerinin kapısından içeri girdi. Yüzünü orada toprağa sürmek isterken, birden Hücrei seâdetten Resûlullah efendimizin; "Bana gel oğlum." sözlerini duydu. Bu manzara karşısında çok heyecanlanmıştım. Bu sırada babam Hücrei seâdetten çıkınca beni gördü. "Bana birşey söylemeden niçin peşimden geldin? Sakın, bu hâli kimseye söyleme." dedi."